Blikvangers
Een jaarverslag geeft traditioneel een overzicht van wat een organisatie het afgelopen jaar gerealiseerd heeft. Maar waar te beginnen?
We zetten hier alvast enkele blikvangers in de kijker :
HANDHAVINGSCEL VOOR GECOMBINEERDE AANPAK VAN MILIEU- EN RO-MISDRIJVEN
Een goed handhavingsbeleid voor milieu- of R.O.-misdrijven staat of valt met een consequente opvolging ervan. Maar wat als er een gebrek is aan gekwalificeerde mankracht, er geen ruimte voor is door een al overvolle workload, of het dossier een multidisciplinaire aanpak vergt? Medio 2020 besliste Haviland om in de bres te springen voor haar vennoten, en richtte een handhavingscel op met 6 medewerkers: 3 intergemeentelijke toezichthouders voor milieu-inbreuken - die in 2022 alledrie beëdigd zullen zijn-, en 3 intergemeentelijke verbalisanten voor inbreuken op de ruimtelijke ordening.
“Koen, milieuhandhaver bij Haviland: "Anderhalf jaar geleden zijn we begonnen met het aanbieden van deze dienstverlening. Ondertussen ondersteunen we 14 vennoten bij de uitvoering van hun milieuhandhavingstaak. In die periode hebben we al 110 dossiers behandeld. We merken dat er echt nood is aan ondersteuning.”
Lancelot: "Het was een uitdaging om de beste manier te vinden waarop we de vennoten ten dienste konden zijn, terwijl de wetgeving (mbt het aantal toegelaten gemeenten per toezichthouder) hier toch limieten aan stelde. Ik denk wel dat we er in geslaagd zijn een vlotte en werkbare dienstverlening aan te bieden die op het terrein zijn vruchten afwerpt. Dit blijft trouwens evolueren. Hoe we nu tewerk gaan is vooral reactief – voornamelijk op basis van klachten en dossiers die de gemeenten aanleveren – terwijl proactief optreden ook een belangrijke component van handhaving zou moeten zijn. Sowieso is het voorbije jaar een boeiend proces geweest met aangename contacten en succesvolle samenwerkingen. Met elk dossier werden we telkens weer wat wijzer."
Eenzelfde geluid horen we bij het team RO-handhaving. Ook voor dit luik van handhaving vinden gemeenten maar moeizaam personeel met de nodige kennis van zaken. Het voordeel is daar wel dat de restricties naar opleiding en aantal licenties per toezichthouder - zoals dat wel het geval is in het Milieuhandhavingsdecreet -, minder strikt zijn.
Handhaving is en blijft echter zeer arbeidsintensief. Je moet ter plaatse gaan voor de vaststelling, een juridisch correct en goed onderbouwd pv opmaken en vervolgens de pv ook nog grondig kunnen opvolgen. Dat is eigenlijk een voltijdse job op zich. Om van een succesvol handhavingsbeleid te kunnen spreken moet je bovendien kort op de bal spelen voor de vaststellingen én de corrigerende maatregelen nauw opvolgen, anders krijgen overtreders al snel de indruk dat er niks van komt.
“Sven, handhaver RO bij Haviland: "Ondanks wat inwoners vaak denken is het hoofddoel van onze handhavingstaak niet om te sanctioneren, maar richten we ons op het herstel. Handhaving moet eigenlijk gezien worden als het eindpunt van een lang voorafgaand traject van preventie en sensibilisering.”
Een 9-tal gemeenten doen beroep op het team voor dossiers die een gecombineerd karakter hebben qua overtredingen op vlak van milieu en ruimtelijk ordening. In onder meer Asse, Grimbergen, Kampenhout, Londerzeel, Sint-Genesius-Rode, Sint-Pieters-Leeuw, Wemmel en tot voor kort ook Ternat werkten beide diensten al samen aan dossiers die zo'n multidisciplinaire aanpak vergen.
DUURZAME MOBILITEITSOPLOSSINGEN
Haviland wil in het kader van de klimaatactieplannen en het behalen van de doelstellingen van het burgemeestersconvenant de gemeenten ondersteunen in de zoektocht naar duurzame mobiliteitsoplossingen. De afgelopen jaren ontwikkelde het milieuteam vanuit die visie al heel wat projecten rond duurzame mobiliteit, zoals de populaire groepsaankopen voor elektrische fietsen en elektrische deelwagens.
“Door het aanbieden van een uitgebreid portfolio aan mobiliteitsprojecten zorgen we ervoor dat er voor elk type weggebruiker en voor elk traject een duurzame oplossing is. Waar mogelijk promoten we de fiets voor kortere en haalbare verplaatsingen, en waar nodig de elektrische (deel)wagen voor ritten verder weg.”
Zo ook in 2021, waar het team inzette op de promotie van het fietsgebruik met de toevoeging van een project voor fietsleasing en een voor het fietscirculatieplan. Bovendien zetten heel wat gemeenten stevig in op de kwaliteit en de veiligheid van het fietsnetwerk in de Brusselse rand, wat inwoners ertoe kan overtuigen hun fiets te kiezen in plaats van de wagen. Uit een recente casestudie in Brugge bleek ontegensprekelijk dat een positief fietsbeleid een belangrijke impact kan hebben op de luchtkwaliteit, het ongevallencijfer en de verkeersdoorstroming.
Daarnaast moeten lokale besturen, inwoners en bedrijven de komende jaren massaal overschakelen van wagens op fossiele brandstof naar duurzamere modellen. Om deze omschakeling te faciliteren deed het milieuteam van Haviland het nodige voorbereidingswerk voor het aanbieden van een private groepsaankoop voor (semi)-publieke laadpalen en voor de uitrol van de aankoopcentrale duurzame voertuigen in samenwerking met trekker IGEMO en 11 andere intercommunales.
LOKALE BESTUREN LOPEN NIET LANGER SUBSIDIES MIS
Bijna 1 miljoen euro subsidies
Voor de gemeente Dilbeek werd een dossier begeleid en ingediend voor de oproep rond bovenlokale sportinfrastructuur. Sport Vlaanderen keurde het dossier rond het masterplan Keperenbergsite goed. De gemeente wil daar de komende jaren een nieuw sportcomplex, een tennishal en padelvelden bouwen. Deze sportinfrastructuur kadert in de volledige herinrichting van de site. Voor dit project kreeg Dilbeek €923.750 subsidies.
Subsidies zijn een belangrijke vorm van inkomsten voor lokale besturen. Zeker in budgettair moeilijke tijden. Subsidies kunnen een duw in de rug geven voor geplande investeringen. En toch laten gemeenten op vandaag nog heel veel subsidies liggen. Om de lokale besturen te ondersteunen in hun zoektocht naar subsidies kunnen vennoten sinds 2020 onze subsidioloog inschakelen.
Enerzijds werkt de subsidioloog samen met de interne diensten mogelijke subsidiedossiers uit. Zo loopt er al een goedgekeurd project rond circulair bermbeheer in de stad Halle en de gemeente Herne. Daarnaast helpt de subsidioloog onze vennoten om subsidies te vinden voor heel uiteenlopende projecten.
Er lopen nog heel wat andere dossiers voor heel uiteenlopende projecten : Er loopt een pilootproject in de gemeente Asse voor de aanleg van een Hoppinpunt aan het station van Zellik; hij onderzocht op vraag van de gemeente Beersel de mogelijkheden rond fietssubsidies - na grondig onderzoek bleek dat de gemeente aanspraak kan maken op maar liefst tien verschillende subsidiekanalen -; de gemeente Pepingen schakelde zijn hulp in om wegwijs te raken uit de vele premies en subsidies voor een aantal van hun gemeentelijke bouwprojecten; en de gemeente Grimbergen schakelde de subsidioloog in om een erfgoeddossier voor te bereiken in het kader van het relanceplan Veerkracht.
BEDRIJVENZONE VLAAMSE STAAK INGEHULDIGD
Op 30 november 2021 werd het nieuwe duurzame, innovatieve en toekomstgerichte lokaal bedrijventerrein Vlaamse Staak feestelijk ingehuldigd. De inhuldiging vormde de kroon op een jarenlange samenwerking met Haviland, POM Vlaams-Brabant, Wattson en Regionaal Landschap Brabantse Kouters.
Inez De Coninck, burgemeester van Opwijk: “Bedrijvenzone Vlaamse Staak geeft een enorme boost aan de lokale economie in Opwijk. Ruimte om te ondernemen in eigen gemeente was een reële nood bij onze lokale ondernemers.”
Inez De Coninck: “Alle partners engageerden zich om instapklare bouwkavels aan goede marktcondities te realiseren. Vlaamse Staak is ook optimaal gelegen langs de N47 Steenweg op Dendermonde. Kmo’s en ambachtelijke bedrijven met een lokale binding kunnen hier nu terecht. Ondernemen kan hier bovendien duurzaam en dus futureproof.”
Stephan Verwee, algemeen directeur van intercommunale Haviland: “Voor de realisatie van dit bedrijventerrein werd de expertise van een groot aantal projectpartners samengebracht. De vele voordelen van de site vertaalden zich een vlot verkoopsproces van de 13 bedrijfsloten en 15 kmo-units. Ondernemers stelden hun projecten voor en die werden door een stuurgroep beoordeeld aan de hand van objectieve criteria. Zo behielden we de kwaliteit van de ontwikkeling en de optimale invulling van de loten.”
Momenteel lopen er nog gesprekken voor de toewijzing van de laatste bedrijfsunit. Verschillende bedrijven zijn vandaag al operationeel. De realisatie van het hoofdgebouw met de kmo-units is in volle gang. Ondertussen kunnen de buurtbewoners al enige tijd genieten van het aangrenzende groene buurtpark met speeltuin.
NIEUWE TOEKOMST VOOR PROJECT MEISE WESTRODE
De site Meise-Westrode, gelegen net zuiden van de kern Westrode aan de oostzijde van de A12, krijgt een nieuwe toekomst. Het gebied werd in de jaren ’70 aangekocht met het oog op de ontwikkeling van een bedrijventerrein. De huidige bestemming als zone voor milieubelastende industrie wordt echter al langer in vraag gesteld.
In dit onderzoek worden alle mogelijkheden en beperkingen van de site geanalyseerd, vanuit verschillende invalshoeken: ruimte, economie, landschap, mobiliteit, etc. Na een grondige analyse worden verschillende denkpistes voorgesteld die wenselijk en haalbaar zijn. Doel van het onderzoek is om een nieuwe geschikte invulling van deze zone te bepalen. In de eerste helft van 2022 worden ook werktafels en participatiemomenten georganiseerd. Hier kunnen geïnteresseerden hun goed idee toevoegen aan het onderzoek. Uiteraard worden ook de verschillende bestuurlijke niveaus (de gemeente, de provincie, Vlaamse Overheid) betrokken. De bedoeling is om in de zomer van 2022 een eerste stap af te ronden. Meer informatie over het gebied, de voorgeschiedenis en de geplande stappen in het onderzoek, kan u lezen op www.westrodemorgen.be.
“Anno 2021 is dit soort industriezone niet langer de meest geschikte invulling. In 2021 werd een multidisciplinair team aangesteld, dat nu zal onderzoeken welke invulling zowel maatschappelijk als economisch haalbaar én realiseerbaar is. ”
TEWERKSTELLINGSLOKET
In 2020 werd de dienstverlening Sociale tewerkstelling uitgebreid met een tak Sociale Economie, die zich meer focust op tewerkstelling bij lokale sociale organisaties zoals maatwerkbedrijven. Eind 2021 besliste Haviland om deze dienstverlening ook aan te bieden aan vennoten zonder eigen regisseur Werk & Sociale Economie. Deze lokale besturen kunnen nu via het Tewerkstellingsloket een ondersteunende partner vinden voor de analyses, acties en uitwerking van een doelgericht beleid.
“Het Tewerkstellingsloket wil ondersteuning bieden aan ieder lokaal bestuur, OCMW en beleidsmaker binnen het werkingsgebied Halle-Vilvoorde. De bedoeling is om deze gloednieuwe tak volledig vorm te geven in 2022.”
Werkzoekenden zijn van alle tijden. Crisissituaties hebben echter een grote invloed op deze groep en treffen de meest kwetsbaren het eerst en het hevigst. De rol van lokale besturen en OCMW’s in de opvolging en aanpak van tewerkstelling en werkloosheid is niet te onderschatten. Van de Vlaamse regering kregen zij de 80% tewerkstellingsgraad als streefdoel, met VDAB als belangrijke partner. Voor doelgericht beleid en concrete resultaten zijn de juiste acties met de juiste partners nodig. De tewerkstellingsdeskundige bouwt het netwerk op en vormt de brug tussen alle actoren. Kennis en expertise over tewerkstelling en werkloosheid worden zo gemeenteoverschrijdend ingezet.
ORGANISATIE IN BEWEGING
Onze organisatie heeft innovatie in haar kernwaarden ingebakken. Dat betekent ook dat we steeds blijven op zoek gaan naar nieuw talent om onze fundamenten te versterken.
“In 2021 konden we 12 nieuwe medewerkers overtuigen van een toekomst binnen ons team. Zij zorgen er samen met ons hecht team van 55 medewerkers, voor dat onze organisatie, onze dienstverlening en ons team alle zuurstof krijgen om te groeien.”
Onze missie is om een standvastige partner te zijn waar onze vennoten onvoorwaardelijk op kunnen blijven steunen. Daarom dat we onze positie als kenniscentrum over de 14 werkdomeinen willen blijven versterken door het aantrekken én behouden van cruciale profielen die intergemeentelijk kunnen ingezet worden dankzij hun grensoverschrijdende expertise.
Ook het nieuwe gebouw die tegen 2024 zal verrijzen op de PIVO-site in Asse werd in die zin geconcipieerd: een warme, uitnodigende ontmoetingsplek voor zowel onze medewerkers als onze vennoten, een modern vormgegeven kenniscentrum dat mee kan evolueren met de behoeften; en een duurzaam gebouw dat innovatief werd ontworpen op vlak van energiegebruik, modulair ruimtebeslag en circulair bouwen.
