Blikvangers
Een jaarverslag geeft traditioneel een overzicht van wat een organisatie het afgelopen jaar gerealiseerd heeft. Maar waar te beginnen?
We zetten hier alvast enkele blikvangers in de kijker :
COVID-19
Geen enkel nieuwsitem dat de wereld zo domineerde als het COVID-19-virus.
Lokale besturen stonden plots in de frontlinie van de strijd tegen deze ongeziene pandemie, en dat doen ze tot op vandaag met een niet aflatende en lovenswaardige inzet voor hun dierbare inwoners.
Ook onze organisatie probeerde ondanks de uitzonderlijke omstandigheden de best mogelijke dienstverlening te bieden aan haar vennoten.
Wedloop op mondmaskers
Al snel werd duidelijk dat mondmaskers een goede preventieve barrière vormden tegen mogelijke besmettingen. De druk bij de lokale besturen om hun bevolking zo snel mogelijk te voorzien van mondmaskers was dan ook immens.
Haviland zette daarom in sneltempo een groepsaankoop op poten. Dertien lokale besturen en intercommunale Interleuven tekenden hierop in. Ons preventieteam zorgde ervoor dat alle 400.000 kwalitatieve mondmaskers tijdig werden geleverd.
“Met de samenaankoop van een half miljoen mondmaskers konden we heel wat gewicht in de schaal leggen bij de overbevraagde leveranciers. Dat een gezamenlijke, intergemeentelijke aanpak voor de aankoop van schaarse middelen loont werd meer dan duidelijk: zowel op vlak van kwaliteit, prijs als leveringszekerheid kon Haviland al eind mei de verwachtingen inlossen.”
- Stephan Verwee, Algemeen directeur Haviland
Daarnaast beschikken we nog over een strategische voorraad die we kunnen inzetten bij een mogelijke volgende golf. In oktober doneerden we daarvan 9.000 mondmaskers aan het CAW (Centrum voor Algemeen Welzijn), die zich inzet om de meest kwetsbare doelgroepen in onze regio ondersteunen. Zij zagen van dichtbij de verregaande gevolgen van de coronacrisis op ons welzijn en onze samenleving.
“Het is onze missie om de regio economisch en ecologisch te ontwikkelen, maar zeker ook op sociaal vlak. Deze crisis raakt onze maatschappij op zoveel verschillende manieren en daarom is het zo belangrijk dat het CAW hun ondersteunende werking zo goed mogelijk kan verder zetten.”
- Walter De Donder, Voorzitter Haviland
Schakelzorg als belangrijke buffer voor de ziekenhuizen
Om de druk op de ziekenhuizen op te vangen werd er na de eerste piek in maart ingezet op schakelzorgcentra. Ze vormden een belangrijke buffer voor de ziekenhuizen, die een grote toestroom van COVID-19-patiënten te verwerken kregen. Daar moesten voldoende bedden beschikbaar blijven voor wie complexe zorg nodig had.
De schakelzorgcentra vangen mensen op die besmet zijn met COVID-19, maar die nog niet meteen naar het ziekenhuis moeten of die het ziekenhuis al kunnen verlaten. Tegelijk is dit een oplossing voor wie medisch gezien het ziekenhuis mag verlaten, maar nog niet naar huis kan. Dat kan om diverse redenen, zoals de nood aan continue zorg of een onaangepaste woonomgeving.
Ook in onze regio werd een samenwerking opgezet tussen lokale besturen, Haviland en eerstelijnszones voor de oprichting van een schakelzorgcentrum in Groot-Bijgaarden. Dit schakelzorgcentrum moest hulp bieden aan patiënten uit de eerstelijnszones Amalo en Pajottenland.
“Haviland kon haar ervaring op vlak van preventie en noodplanning aanwenden voor de coördinatie op het terrein. Het is nooit zover moeten komen, en gelukkig maar. Onze hoop dat een schakelzorgcentrum niet nodig zou blijken, werd waarheid. Maar in tijden van nood blijft voorbereiding essentieel.”
- Christophe Sijbers, Preventieadviseur en Coördinator schakelzorgcentrum
Cybercriminaliteit boomt tijdens coronacrisis
De digitalisering van onze maatschappij kreeg dankzij de coronacrisis een serieuze boost. Thuiswerk werd de norm, en ook de lokale besturen schakelden massaal over op een online dienstverlening. Hackers zagen het met plezier gebeuren. Met een groot arsenaal aan bijna niet van echt te onderscheiden phishingaanvallen en steeds complexere cyberaanvallen maken ze steeds meer slachtoffers. Ook lokale besturen vormen daarbij steeds vaker het doelwit.
“Het werk van een informatieveiligheidsconsulent en DPO’er gebeurt meestal ‘achter de schermen’. De boost in cybercriminaliteit die we het afgelopen jaar zagen, en het feit dat lokale besturen steeds vaker het doelwit vormen, onderstreept eens te meer het belang van een preventieve beveiligingsaanpak van onze digitale omgeving. ”
- Roman De Schrijver, Expert informatieveiligheid & DPO
TWEE NIEUWE DIENSTEN
Door een continue analyse van de noden en opportuniteiten, zorgen wij ervoor dat onze dienstverlening steeds beantwoord aan wat onze vennoten nodig hebben om hun beleid te kunnen uitvoeren.
“Onze vennoten gaven aan op dit moment vooral nood te hebben aan ondersteuning op vlak van juridisch advies en bij het binnenhalen van subsidies. We hebben vervolgens de nodige expertise hiervoor in huis gehaald en een aanbod uitgewerkt waar ze op een snelle en laagdrempelige manier van kunnen gebruik maken.”
- Anjuska Deckx, Relatiebeheerder
Juridische dienstverlening
Lokale besturen worden geconfronteerd met de steeds toenemende complexiteit en juridisering van hun (kern)activiteiten. Sinds juni 2020 kunnen vennoten daarom op eenvoudige en laagdrempelige manier advies of begeleiding vragen aan ons team van ervaren juristen. Het team focust zich daarbij op overheidsopdrachten, omgevingsrecht, lokaal bestuursrecht en wetgeving bestuurlijke handhaving.
Lokale besturen kunnen snel en gemakkelijk online hun aanvraag indienen, ook voor dringend advies. Daarnaast kunnen deelnemende vennoten ook gebruik maken van de online databank voor overheidsopdrachten.
Subsidioloog
Subsidies zijn een belangrijke vorm van inkomsten voor een lokaal bestuur. Zeker in economisch zware tijden. Gemeenten laten op vandaag nog heel veel subsidies liggen. Om de lokale besturen te ondersteunen in hun zoektocht naar subsidies werd op 1 maart Koen De Reu aangesteld als subsidioloog.
MILIEU BLIJFT HOT
Ondanks de overheersende coronacrisis blijven milieuthema’s een hot topic.
Het team startte heel wat nieuwe projecten op die op een grote interesse konden rekenen van zowel lokale besturen als burgers. Het nieuwe aanbod bevat o.a. een project rond fietscirculatieplannen en een project rond luchtkwaliteit, maar ook:
Opmars elektrische deelmobiliteit
De elektrische deelmobiliteit in onze regio is in 2020 aan een stevige opmars begonnen. 7 van de 9 gemeenten die in aanmerking kwamen voor dit project beslisten om effectief een e-deelwagen te plaatsen.
Zo’n elektrische deelwagen is niet alleen handig voor wie niet vaak een (grote) auto nodig heeft, ook voor wie met zijn auto de Brusselse LEZ niet binnen mag of voor wie wil proeven van elektrisch rijden.
“De inzet van elektrische deelwagens kan voor onze steden en gemeenten een belangrijk sluitstuk vormen van een lokaal klimaat- én mobiliteitsbeleid. Eén deelwagen kan namelijk meer dan 8 privéwagens vervangen.”
- Hans Van Thienen, Milieudeskundige
Het eerste exemplaar werd eind 2020 geplaatst aan het gemeentehuis in Pepingen en is daarmee ook de eerste in de regio.
“Onze stille droom is natuurlijk dat dit de start is van een heel netwerk van deelwagens in onze streek, zodat gebruikers binnenkort de keuze hebben tussen verschillende eindstations.”
- Saskia Beeckmans, Schepen van Mobiliteit Gemeente Pepingen
Nog voor de zomer van 2021 komt ook in Zemst een deelwagen. Vier andere gemeenten - Grimbergen, Halle, Machelen en Sint-Genesius-Rode - zitten in opstartfase, en ook Gooik volgt later in 2021.
Project zonnepanelen : Burgerparticipatie sleutel tot succes
Amper een week na de start van de oproep voor het project Kouterschool in Londerzeel was de financiering ervan rond. Het concept is eenvoudig: Inwoners konden mee investeren in zonnepanelen op het dak van de gemeentelijke basisschool, en dat deden ze duidelijk met volle overtuiging.
“Als gemeente hebben we niet altijd de middelen om in alle projecten te investeren. Om dit versneld te doen is een burgerparticipatie interessant. De middelen gaan terug naar de burgers en de school heeft groene en goedkopere energie.”
- Leen Van Aken, Schepen van Energie Gemeente Londerzeel
Dit project is trouwens geen alleenstaand succesverhaal, want ook de kapitaaloproep voor de Sint-Annasite in Opwijk kreeg bijzonder veel bijval. Ook de gemeente Zaventem en Zemst trekken volop de kaart van lokale, hernieuwbare energie of groene stroom van eigen kweek.
De stookolietank heeft afgedaan
De oproep om oude stookolietanks te laten saneren was een overdonderend succes. Vijf gemeenten namen deel aan deze eerste editie in 2020, en onze milieudienst ontving maar liefst 280 aanvragen.
Milieuhandhaving op volle capaciteit
Het milieuhandhavingsbesluit stelt dat gemeenten moeten kunnen beroep doen op minstens één of zelfs meerdere toezichthouders. Haviland zette daarom het afgelopen jaar in op het aanwerven en opleiden van drie gekwalificeerde toezichthouders. Zij kunnen een deel van het takenpakket overnemen van de eigen gemeentelijke toezichthouder of treden op als intergemeentelijke toezichthouder voor alle taken zoals bepaald in het milieuhandhavingsbesluit.
“We merken dat grondwatervervuiling niet alleen leeft bij Vlaams minister van Handhaving, Zuhal Demir. Het is een vaak voorkomend probleem dat jammer genoeg nog te vaak onder de handhavingsradar blijft.”
- Lancelot Vandeputte, Milieutoezichthouder
OPSTART SOCIALE ECONOMIE
De dienst Wijk-werken werd omgedoopt tot de dienst Sociale Tewerkstelling. Naast de coördinatie van het traject Wijk-weken, nemen we sinds 2020 namelijk ook de regierol Sociale Economie op ons. Dat maakt meteen de tweede pijler binnen de gloednieuwe dienst.
De sociale economie bestaat uit bedrijven met een sociaal doel: ze stellen mensen tewerk die het moeilijk hebben op de arbeidsmarkt. Haviland neemt de regierol op zich voor de ondersteuning van de gemeenten Asse, Dilbeek en Wemmel, die hiervoor een samenwerkingsverband hebben opgericht.